बाल गंगाधर तिलक पर संस्कृत निबंध (Essay on Bal Gangadhar Tilak in Sanskrit) बाल गंगाधर तिलकः भारतस्य स्वातन्त्रसङ्ग्रामे प्रमुखः नेता आसीत्।स्वतन्त्रत
बाल गंगाधर तिलक पर संस्कृत निबंध (Essay on Bal Gangadhar Tilak in Sanskrit)
बाल गंगाधर तिलक पर संस्कृत निबंध: बाल गंगाधर तिलकः भारतस्य स्वातन्त्रसङ्ग्रामे प्रमुखः नेता आसीत्।स्वतन्त्रतायाः आन्दोलनस्य प्रसङ्गे सः अघोषयत् स्वराज्यम् अस्माकं जन्मसिद्धः अधिकारः, तस्य प्राप्तेः अनन्तरमेव मम विरामः इति।बालगङ्गाधरतिलकस्य जन्म क्रि.श.१८५६तमे वर्षे जुलै २३तमे दिने भारतस्य महाराष्ट्रराज्ये रत्नगिरिमण्डले मध्यमस्तरीये कुटुम्बे अभवत्। पिता गङ्गाधरपन्तः, माता पार्वतीबायी। सत्यभामा अस्य पत्नी।
बाल्ये एव बुद्धिमतः तिलकस्य गणिते अतीव आसक्तिः आसीत्। बालः दशवर्षीयः यदा आसीत् तदा पितुः पुणेनगरं प्रति स्थानपरिवर्तनं जातम्। बालः वेर्नाक्युलर् आङ्ग्लविद्यालयं प्राविशत्। पुणेगमनानन्तरं स्वल्पावधौ एव माता दिवङ्गता। ततः षड्वर्षाणाम् अनन्तरं पिता अपि दिवङ्गतः। महाविद्यालयात् आधुनिकविद्यां प्राप्तेषु युवसु बालगङ्गाधरः अपि अन्यतमः अभवत्। पदवीं प्राप्य पुणे नगरे स्वायत्तशालायां गणिताध्यापकत्वेन कार्यम् आरब्धवान्। कञ्चित्कालानन्तरं तम् उद्योगं त्यक्त्वा पत्रकारः अभवत्। तिलकमहोदयस्य अतिमहत् योगदानं नाम सार्वजनिकः गणेशोत्सवः। भाद्रपदमासस्य शुक्लपक्षस्य चतुर्दशीम् आरभ्य अनन्तचतुर्दशीपर्यन्तं द्वादशदिनानि अयं सार्वजनिकगणेशोत्सवः मिलित्वा आचर्यते। स्वायत्तं धार्मिकाचरणं सङ्घटनस्य व्याजेन सार्वजनिकोत्सवत्वेन परिवर्तितवान्। एतम् उत्सवम् अवलम्ब्य एव जननायकाः जनसम्पर्कम् अकुर्वन्। तिलकमहोदयेन आरब्धा इयम् उत्सवपरम्परा इदानीमपि विशेषतः महाराष्ट्रराज्ये अस्ति। तिलकमहोदयः परदेशीयवस्तूनि तिरस्कृत्य स्वदेशीयवस्तूनि उपयोक्तुं जनजागरणं कृतवान्।
तिलकमहोदयः गान्धिमहात्मनः अहिंसात्मकं सत्याग्रहं दूषयति स्म। कदाचित् क्रान्तिकारीति परिगणितः कालान्तरेण प्रौढविचारशीलः इति प्रसिद्धः अभवत्। स्वातन्त्र्यान्दोलनं सामान्यजनानां समीपं नीतवान् अयं तिलकमहोदयः स्वातन्त्र्यसमरस्य जनकः इत्येव प्रथितः। भारतीयसंस्कृतेः इतिहासस्य धर्मस्य च विषये लेखनेन भारतीयानां देशभक्तिं जागरितवान्। तिलकमहोदयं राजकीयस्य आध्यात्मिकस्य च नायकः इति एतस्मिन् विषये महात्मा गान्धी अस्य उत्तराधिकारी इति च जनाः भावयन्ति स्म। यदा बालगङ्गाधरतिलकः क्रि.श१९२०तमे वर्षे दिवङ्गतः तदा सम्मिलितानां द्विलक्षजनानां मध्ये गान्धिमहात्मा उक्तवान् यत् 'अयं आधुनिकभारतस्य जनकः' इति । तिलकमहोदयः दृढहिन्दुत्वस्य प्रतिपादकस्य विनायक दामोदर सावर्कर्महोदयस्य आराध्यः देवः अभवत्।
COMMENTS